Địa lý nhân văn trong thực hiện mục tiêu phát triển bền vững

Địa lý nhân văn trong thực hiện mục tiêu phát triển bền vững ảnh 1
Quang cảnh cuộc hội thảo.
Quang cảnh cuộc hội thảo.

Phát biểu khai mạc, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Đức Minh, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam khẳng định, phát triển bền vững đã và đang trở thành xu hướng, mục tiêu phát triển của nhân loại. Phát triển bền vững xác lập các mục tiêu cụ thể cho một giai đoạn nhất định của sự phát triển để đạt sự cân bằng giữa tăng trưởng kinh tế, công bằng xã hội và bảo vệ môi trường, từng bước xây dựng môi trường kinh tế-xã hội thích hợp nhằm tạo ra môi trường nhân tạo tối ưu nhất trong mối quan hệ giữa sự vận động của môi trường tự nhiên và môi trường kinh tế-xã hội theo không gian và thời gian.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Đức Minh cho hay, Hội thảo khoa học quốc gia “Địa lý nhân văn trong thực hiện mục tiêu phát triển bền vững Việt Nam (SDGs) đến năm 2030” với mục tiêu tạo lập một diễn đàn nhằm giới thiệu các thành tựu khoa học mới, trao đổi kinh nghiệm và kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học địa lý và các nhà khoa học liên ngành liên quan đến việc thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững đã được Chính phủ xác định trong Nghị quyết số 136/NQ-CP ngày 25/9/2020 về phát triển bền vững đến năm 2030.

Địa lý nhân văn trong thực hiện mục tiêu phát triển bền vững ảnh 1
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Đức Minh phát biểu khai mạc hội thảo.

Tại hội thảo, các đại biểu tập trung thảo luận, gợi mở các vấn đề mới về lý luận và thực tiễn, đề xuất các giải pháp về đóng góp của địa lý nhân văn trong thực hiện mục tiêu phát triển bền vững của Việt Nam nói chung, cũng như đóng góp của địa lý nhân văn đối với phát triển bền vững theo lãnh thổ, theo ngành và lĩnh vực nói riêng; đồng thời lưu ý, trong các giải pháp cần tập trung đến xây dựng và thực hiện thể chế mục tiêu phát triển bền vững; xây dựng nguồn lực đáp ứng yêu cầu phát triển triển bền vững.

Phát biểu đề dẫn, Tiến sĩ Nguyễn Song Tùng, Viện trưởng Viện Địa lý nhân văn cho rằng, Hội thảo nhằm khẳng định vai trò và sự đóng góp quan trọng của các nhà nghiên cứu khoa học địa lý trong thực hiện Chương trình Nghị sự 2030 vì sự phát triển bền vững Việt Nam thông qua nhận diện các vấn đề, thách thức trong phát triển và các giải pháp trong giải quyết các thách thức này dưới tiếp cận khoa học địa lý. Đồng thời, cũng là diễn đàn để đội ngũ chuyên gia, các nhà khoa học nghiên cứu liên ngành, đa ngành từ nhiều ngành khoa học tự nhiên, khoa học xã hội công bố, chia sẻ những nghiên cứu về phát triển bền vững.

Ban tổ chức đã lựa chọn được 42 bài tham luận ở các khía cạnh của địa lý nhân văn và phát triển bền vững, phân chia thành 5 chủ đề, gồm: Địa lý nhân văn trong thực hiện mục tiêu phát triển bền vững Việt Nam; Địa lý nhân văn đối với phát triển bền vững theo lãnh thổ; Địa lý nhân văn đối với phát triển bền vững ngành và lĩnh vực; Xây dựng nguồn lực đáp ứng yêu cầu phát triển triển bền vững; Ứng dụng công nghệ địa lý – GIS trong hỗ trợ và giám sát thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững.

Thảo luận tại hội thảo, Tiến sĩ Lê Thanh Hòa, Trường đại học Khoa học xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, cho hay, cách tiếp cận của địa lý nhân cho văn cho các mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) là cách tiếp cận liên ngành và tổng hợp phục vụ phát triển bền vững với mục đích tích hợp các mô hình, phương pháp đánh giá và phân tích của địa lý nhân văn vào các mục tiêu phát triển bền vững nhằm thu hẹp khoảng cách chênh lệch kết quả đánh giá các mục tiêu phát triển bền vững giữa các quốc gia, đồng thời sử dụng công nghệ hiện đại để tìm giải pháp cho một số vấn đề cấp bách nhất của thế giới, như biến đổi môi trường, biến động dân cư, mất đa dạng sinh học, đô thị hóa không bền vững và bất bình đẳng toàn cầu.

Về mặt kinh tế, các mục tiêu phát triển bền vững có thể tạo ra một môi trường cạnh tranh lành mạnh, an toàn và hiệu quả hơn. Về mặt xã hội, có thể giúp củng cố mối liên kết cộng đồng, cải thiện chất lượng cuộc sống và mang lại hy vọng cho một tương lai tốt đẹp hơn.

Bên cạnh đó, địa lý nhân văn có nhiều đóng góp cho việc phân tích và đánh giá các mục tiêu phát triển bền vững thông qua việc thiết lập cách tiếp cận liên ngành và tổng hợp để giải thích sự tương tác của các tiêu chí phát triển bền vững (12/17 tiêu chí có thể tiếp cận ở góc độ địa lý nhân văn) liên quan đến các vấn đề kinh tế, xã hội, văn hóa và môi trường theo không gian lãnh thổ trên toàn cầu.

Chẳng hạn, tham gia đóng góp xây dựng và thực hiện các chính sách quốc gia và tham gia đóng góp vào các hiệp ước quốc tế về phát triển bền vững; tham gia đóng góp thực hiện và giám sát các chính sách phát triển bền vững; tham gia đóng góp điều chỉnh và thay đổi mô hình tiêu dùng và sản xuất; tham gia đóng góp vào lĩnh vực phát triển đa dạng văn hóa truyền thống, hệ thống xã hội, toàn cầu hóa, nhập cư, định cư và các tác động đối với sự bền vững về văn hóa hoặc xã hội; tham gia đóng góp và việc sử dụng bền vững các nguồn tài nguyên như đất, nước, khí quyển và các tài nguyên sinh học khác; tham gia đóng góp đánh giá tác động của biến đổi khí hậu toàn cầu đến sự phát triển và bền vững… nhằm đáp ứng 17 mục tiêu của SDGs cho toàn cầu.

NINH CƠ