Nghệ sĩ cải lương Võ Minh Lâm là 1 trong 102 người được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú (NSƯT) do Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng ký ngày 10/10.
Tuổi 17 hứng chịu ‘bão’ dư luận
Võ Minh Lâm sinh năm 1989, là kết tinh tình yêu của vợ chồng nghệ sĩ Duy Sơn. Ông thời trẻ là kép chính có tiếng, hoạt động nhiều nơi.
Trong một lần đi diễn, Duy Sơn gặp và phải lòng cô đào là con gái trưởng đoàn. Hai người yêu nhau, thành vợ chồng. Khi mang bầu, bà phải ngưng diễn, vì nhớ chồng mà đón xe ra Huế thăm ông.
Sau mấy ngày đường ngồi xe, vừa ra đến nơi, bà trở dạ. Võ Minh Lâm chào đời trong niềm vui sướng của đông đủ thành viên đoàn hát, được chúc phúc làm người nối nghiệp cha mẹ.
Tuổi thơ Võ Minh Lâm gắn với nhiều ký ức đẹp trong đoàn hát. Bộc lộ tư chất từ bé, anh vẫn bị gia đình bên nội cấm hát, dọa “hát 1 câu sẽ đánh 1 roi” vì cho đây là nghề không có tương lai. 8X chỉ nghe băng đĩa mà biết hát rành rọt lúc nào không hay.
11 tuổi, anh tham gia CLB Đờn ca tài tử, bắt đầu đi hát và thử sức một số cuộc thi địa phương. 14 tuổi, anh theo học 4 năm tại Trường Văn hóa Nghệ thuật Cần Thơ.
Năm 2006, Võ Minh Lâm trở thành quán quân đầu tiên và trẻ nhất trong lịch sử cuộc thi Chuông vàng vọng cổ truyền hình đến nay. Sóng gió lần đầu ập lên đời chàng trai 17 tuổi.
Anh bị nhiều nhà báo, khán giả và người trong nghề nhận xét thẳng thắn, có phần cay nghiệt như “không xứng đáng”, “đãi vàng ra cát”, “so bó đũa chọn cột cờ”… nên rất tổn thương.
“Theo đuổi đam mê ở tuổi niên thiếu khiến tôi nhiều mơ mộng. Khi chưa hiểu nghệ sĩ là gì đã bị công kích như vậy, tôi biết tổn thương chứ”, nghệ sĩ nhớ lại.
 |
 |
Ngủ dậy sau đêm đăng quang, Võ Minh Lâm nhìn vào gương, hát thử và nhận ra mình không hề thăng hạng. Anh ý thức giải thưởng là chiếc áo quá rộng, chưa kể áp lực “quán quân mùa đầu tiên” đè nặng, nếu thất bại trong nghề sẽ ảnh hưởng uy tín cuộc thi.
Rào cản lớn không kém, theo anh, là không được cha mẹ ủng hộ theo nghề. Họ từng là đào, kép chánh, vì áp lực mưu sinh mà bỏ nghề, dành cả tuổi xuân đi hát vẫn không thoát tiếng “xướng ca vô loài”.
Vì vậy, họ sợ con trai chịu khổ, không muốn anh nối nghiệp. Dù vậy, Võ Minh Lâm chưa bao giờ thôi nhiệt huyết với nghề, có một phần muốn báo đáp công ơn cũng như thắp lại giấc mơ còn dang dở của cha mẹ.
Thà đói chứ không chịu ‘có tiền là mời được’
Từ danh hiệu quán quân vào nghề, Võ Minh Lâm dần hiểu thực tế phũ phàng. 17 tuổi cao 1,76m, anh đóng kiểu vai nào cũng không hợp. Lần đầu được giao vai chính, 8X bị một số đàn anh tìm gặp trưởng đoàn phản đối, tranh vai.
Vì vậy, chàng trai càng quyết tâm nhận các vai kinh điển, chấp nhận tất cả khen chê, so sánh, thậm chí tiếng “ngựa non háu đá” để tự thử thách, từ đó vươn lên hoàn thiện mình.
Võ Minh Lâm không quên những lần tốn hàng triệu đồng lên TP.HCM thu vọng cổ chỉ để nhận lại cát-xê 100 – 200 nghìn đồng, được gần 2 năm thì dừng do nhà không còn tiền.
Khi dọn lên TP.HCM, anh mang theo 1 chiếc ba lô và số tiền ít ỏi chỉ đủ thuê nhà, có những ngày phải nhịn đói chờ show diễn vì không quen ai ở thành phố. Nghệ sĩ khó khăn vẫn kiên quyết từ chối những bên mời show không tôn trọng mình.
Mỗi vở diễn, anh phải tập 2 buổi/ngày, học trang điểm, hóa trang, làm tóc, vũ đạo, tốn tiền mua đồ diễn, son phấn… để được trả 50 nghìn đồng.
 |
 |
“Trên đường về nhà, tôi nghĩ đến tờ 50 nghìn đồng mà muốn khóc, tự hỏi mình theo nghề này để được gì? Tôi tự an ủi Tổ nghề sẽ nhìn thấy, đến hôm nay hoàn toàn yên tâm vì đã lựa chọn đúng”, nghệ sĩ nói.
Giai đoạn gameshow lên ngôi, có lúc mở đài nào cũng thấy Võ Minh Lâm. Dù kiếm thu nhập tốt, anh sớm nhận ra cần hạn chế để giữ gìn danh tiếng nên dần vắng bóng truyền hình từ năm 2016 – 2017 đến nay.
Nhiều lần, Võ Minh Lâm bỏ show diễn cát-sê vài chục triệu đồng để cùng đồng nghiệp tập những vở cải lương dài trên sân khấu. Năm tháng hy sinh và chịu khó góp nhặt từng chút, sự nghiệp bắt đầu đi vào quỹ đạo, ổn định và đi lên.
Huy chương, giải thưởng trĩu túi thần đồng
Võ Minh Lâm là sao trẻ hiếm hoi đoạt hầu hết giải thưởng danh giá trong lĩnh vực cải lương. Anh từng đoạt HCV Giải thưởng Trần Hữu Trang 2011, sau đó tiếp tục thi và giật HCV mùa giải 2022.
Cũng trong năm, anh giành HCV Diễn viên xuất sắc tại Liên hoan quốc tế sân khấu thử nghiệm và đánh dấu 4 năm liên tiếp là Diễn viên sân khấu – truyền hình được yêu thích nhất của Giải thưởng Mai Vàng.
Gia tài giải thưởng Võ Minh Lâm còn có HCB Hội diễn sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc 2009; HCV Liên hoan Sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc năm 2015 và 2018; Giải thưởng Truyền hình HTV 2012 và 2013; HCV Tài năng trẻ toàn quốc năm 2014; Top 10 Gương mặt Việt Nam tiêu biểu năm 2019 và HCV Liên hoan Sân khấu Thủ đô 2022.
Sau này, Võ Minh Lâm trở lại cuộc thi Chuông vàng vọng cổ truyền hình với vai trò giám khảo mùa giải 2018, 2020 và 2022.
 |
 |
 |
Anh rèn luyện nghề ngày càng ‘chín’ đồng thời không ngừng thử thách, mở rộng giới hạn bản thân. Võ Minh Lâm là nghệ sĩ trẻ hiếm hoi hát tốt cải lương xã hội đến cải lương Hồ quảng, là kép đẹp lý tưởng đồng thời chinh phục triệt để vai kép độc, kép mùi.
Đắt show, cát-sê cao, Võ Minh Lâm vẫn thích tham gia tuồng dài hay hát cúng đình – vất vả nhưng hạnh phúc. “Tổ nghiệp cho nhiều thứ, tôi nên bỏ qua các cơ hội kiếm tiền để cống hiến cho nghề”, anh cho hay.
Hơn 15 năm theo nghề, Võ Minh Lâm xem danh hiệu NSƯT là niềm vinh dự, sự ghi nhận quá trình phấn đấu không ngừng nghỉ. Anh vui nhưng ý thức phấn đấu nhiều hơn để xứng đáng vai trò nghệ sĩ. 8X đang đầy năng lượng cho các dự án mới đồng thời ấp ủ khao khát truyền lửa và kinh nghiệm cho thế hệ kế cận.
Võ Minh Lâm trong ‘Chuyện tình Khau Vai’
Lê Thị Mỹ Niệm
